De aardkorst is niet een grote vaste 'schil' om de aarde, maar bestaat uit allemaal losse platen.
Het magma onder de aarde stroomt. Dit worden ook wel convectiestromen genoemd. De plaat waar het magma onderdoor stroomt, stroomt mee, en botst soms tegen andere platen. Dan kunnen er twee dingen gebeuren:
-De platen botsen tegen elkaar en er ontstaat een plooiingsgebergte, zoals de Alpen;
-De ene plaat schuift onder de andere plaat.
Waar de ene plaat onder de andere schuift ontstaan vulkanen, doordat de steen waaruit zo'n plaat bestaat smelt. Dat steen wordt magma. Er komt een hoge druk op dat magma te staan. Het magma komt naar boven in een vulkaanuitbarsting.
Daarom liggen de meeste vulkanen aan de randen van een plaat. 

Je kunt drie verschillende soorten botsingszones hebben:
1. Divergentie, de platen gaan uit elkaar.
2. Convergentie, de platen gaan naar elkaar toe.
3. Langs elkaar, de platen schuiven langs elkaar.

Bij een breuk tussen twee platen kan het magma naar buiten komen. Als dit vaak gebeurt ontstaat er een vulkaan. Het magma die naar buiten komt noemen we lava. De lava versteent en kan op die manier een vulkaan/berg vormen.
Buiten de botsingzones van de plaatsen heb je ook zogenaamde 'hot spots'. Dit zijn plaatsen onder een oceaanbodem waar het magma op een vaste plaats naar buiten komt. Als de aardkorst van plaats verandert door de convectiestromen, blijft de hot spot op dezelfde plaats. Hierdoor wordt er een nieuwe vulkaan gevormd boven dezelfde hot spot. Daardoor kan je dus oceanische vulkanen in een patroon krijgen. Zo ontstaat een eilandenrij. Dit is het geval bij Hawaï. De vulkanen die op deze manier van de hot spot zijn afgedreven zijn daardoor niet meer actief, we noemen ze ook wel 'dode vulkanen'.
Vulkanen zijn slapend als ze jarenlang niet uitbarsten. Vulkanen die regelmatig uitbarsten noemen we actieve vulkanen. Seismologen meten de activiteit van een vulkaan en kunnen daardoor berekenen wanneer een vulkaan ongeveer uitbarst.
Door warme gassen ontstaat druk, die het de druk in de magmakamer verhoogt en op die manier magma naar de oppervlakte stuwt. Het vloeibare gesteente komt uit de aardkorst, dat wordt lava genoemd.